TÜRKİYE’DE EKONOMİ GÜVEN ENDEKSİ ÜZERİNE ALTERNATİF BİR MODEL ÖNERİSİ

ÖZET

Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından aylık olarak 2007 yılından itibaren yayınlanmakta olan Ekonomi Güven Endeksi'nin (EGE) geçerliliği test edilmiş ve alternatif bir model üzerinde tartışılmıştır. EGE gibi birden çok boyut içeren bir bileşik endeksin geçerliliği test etmek için her boyutun literatürde karşılık gelen makroekonomik değişkenler belirlenmiştir. Belirlenen makroekonomik değişkenlerden hareketle, geçerliliği daha yüksek olan bir alternatif modelin hazırlanmasının mümkün olup olmadığını 2012:M01-2020:M09 dönemi aylık verileriyle araştırılmıştır. EGE bileşik göstergesinin içerisinde barındırdığı tüm alt endekslerin içinde yer alan anket soruları ve makroekonomik veriler kullanılarak istatistiksel ve ekonometrik yöntemler aracılığıyla araştırılmıştır. Avrupa Birliği uyum süreci ile birlikte yayınlanan EGE için referans alınan ilkeler çerçevesinde değerleme süreçleri araştırılmıştır. Çalışmada; Açıklayıcı faktör analizi başta kullanılarak elde edilen faktör ağırlıkları ile makroekonomik değişkenler arasında ARDL ve regresyon analizleri ile elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Ayrıca çoklu yapısal kırılmalı birim kök testleri ve sınır testi gibi yöntemler kullanılması sonucu önerilen EGE göstergesinin geçerliliği daha yüksek olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Ekonomim Güven Endeksi, Tüketici Güven Endeksi, Reel Kesim Güven Endeksi, Çoklu Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testi, Sınır Testi.

ABSTRACT

In this study, Turkey Statistical Institute, which has been published monthly since 2007 by the Economic Confidence Index (ECI) etdil validity of the test and to discussed on an alternative model. To test the validity of a composite index with multiple dimensions such as the ECI, the corresponding macroeconomic variables of each dimension in the literature were determined. Based on the determined macroeconomic variables, it was investigated whether it is possible to prepare an alternative model with higher validity with the monthly data of 2012: M01-2020: M09 period. It has been researched through statistical and econometric methods using the survey questions and macroeconomic data included in all sub-indices included in the ECI composite indicator. The valuation processes were investigated within the framework of the principles taken as reference for the ECI published with the European Union harmonization process. In the study; The results obtained by ARDL and regression analysis between the factor weights obtained by using the explanatory factor analysis and the macroeconomic variables were evaluated. In addition, the validity of the proposed ECI indicator was found to be higher as a result of using methods such as unit root tests with multiple structural breakages and boundary tests.

Keywords: Economic Confidence Index, Consumer Confidence Index, Real Sector Confidence Index, Unit Root Test with Multiple Structural Breaks, Bounds Testing.